País Basco, tèrra a las termièras deu mistèri, que marmusa, capvath los bòscs e las montanhas, istòrias qui’s ne tròban pas enlòc. Aqueths racontes que semblan gessir d’un aute temps, com ressons d’un monde parallèle on las frontèras enter lo reau e l’imaginari que’s boishan. Au demiei d’aqueths racontes, los animaus fantastics qu’aucupan ua plaça particulara, mesclant mite e tradicion. Las creaturas qui pòblan en aquera region ne son pas simplas figuras mitologicas : que vibran d’ua fòrça enigmatica, com si esperavan tostemps l’òra entà tornar paréisher.
Lo Basè Jaun, qu’ei lo prumèr a surgir de las ombras. Que’s conta que velha dens las pregondors deus bòscs, l’espiar agut e la fòrça bruta.
Aqueth « Senhor Sauvatge » que velha suus tropèths dens las montanhas. Que’s ditz qu’ei protector deus pastors, mes que’s pòt tanben estar coleric se respectam pas lo son territòri. Aus ras, que’s tròba a còps la Basa Andere, lo son simetric femenin, qui incarna la fòrça e la saviesa de la natura.
Mei inquietant enqüèra, lo Herensuge, un dragon multi-caps qui gessir a còps deus racontes com ua mesa en guarda. Los ancians que disen que dromilheja dens las entralhas de las montanhas, aquí on lo sòu respira enqüèra. A nueit caduda, daubuns qu’afirman enténer ronhadas, com si las soas alas hregavan enqüèra l’aire. Mes ei vertadèrament adromit ?
Segon las legendas, daubuns eròis bascos qu’an afrontat aqueth mostre entà protegir los lors vilatges. Mes lo Herensuge n’ei pas tostemps presentat com un enemic. Dens daubuns racontes, qu’ei lo gardian de tesaurs esconuts o l’espròva ultima entà provar lo son coratge.
Puish, qu’i a las Lamias, aqueths èstes ibrides qui frequentan los arrius. Aqueras creaturas mieitat-hemnas, mietat-ausèths, sovent associadas aus arrius, que son reputadas entaus pès palmats e ua votz emmascada. Que demandan a còps aus umans de’us ajudar en dar tornas d’un saber o d’un ben·hèit. Los arrius on apareishen que semblan cambiar d’atmosfèra : l’aiga que lugreja diferentament, l’aire que vad mei dense. Qu’atiran, qu’embroisheishen, mes tostemps dab ua intencion amagada. Qu’incarnan ua beutat miaçaira, un mistèri qui’s voleré traucar shens jamei gausar apressà’s tròp pròche.
Aqueras legendas, maugrat d’estar locaus, que repiquejan au-delà de las frontèras. Aqueras creaturas, contadas a mieja votz peus ancians, ne’s limitan pas a racontes folclorics. Que’ns parlan d’un besonh universau de balhar ua cara a las fòrças invisiblas de la natura, de contar istòrias entà explicar l’inexplicable, o enqüèra de’s confrontar a las paurs e las aspiracions de tot cadun.
Cristina Cazaubon e la còla
Laisser un commentaire